Ons huis in de Haagse Archimedesstraat dateert uit 1904 maar het heeft een inpandige garage, die naar verluidt in de jaren ‘30 werd gebouwd. Na enig zoekwerk in krantenarchief Delpher, vermoed ik dat dit het werk is van een familie, die in ons huis destijds een boekhandel begon.
De boekhandel zat er in ieder geval al in 1926. In het ‘Weekblad van het Regt’ staat op 29 mei 1926 een advertentie van Juridisch Antiquariaat A. Jongbloed, dat dan in het pand gevestigd is. Het antiquariaat biedt een bundel aan van alle ‘rechterlijke besluiten’ tot 1917. Uit de tekst begrijp ik dat zo’n verzameling rechtspraak een ‘pasicrisie’ heet. Een pasicrisie dus, compleet in negen gebonden delen, voor maar 25 gulden!
Uit het huisnummer in de advertentie (gewist voor deze publicatie) kunnen we opmaken dat het antiquariaat gevestigd was in de benedenwoning, hetgeen voor de hand ligt. De bovenwoning had ook toen al een eigen opgang en een eigen nummer. Wel was het mogelijk om het huis als één woning te bewonen: achter een paneel in de hal beneden zit nog steeds een binnendeur naar de bovenwoning.
Flinke dienstbode
In de tijd dat Antiquariaat Jongbloed in ons huis gevestigd was, woonde de familie zelf in de bovenwoning — zo blijkt uit advertenties in de Haagsche Courant. In 1932 zoekt de familie voor de boekhandel een ‘net jongmensch, voor lichte magazijnwerkzaamheden en boodschappen’. In 1936 vraagt Mevr. Jongbloed ‘zoo spoedig mogelijk’ een ‘flinke dienstbode’, uiteraard ‘van goede getuigenissen voorzien’ (v.g.g.v.) – aanvangssalaris: 25 gulden per maand.
In het krantenarchief van Delpher zijn meer verwijzingen te vinden naar de familie Jongbloed en het antiquariaat, waaronder een opmerkelijk bericht, gepubliceerd op de voorpagina van het Nieuwsblad van den Boekhandel in 1927.
Uitsluiting
Het betreft een ‘Bericht van Uitsluiting van de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels. Volgens een gezaghebbende Commissie zou A. Jongbloed zich schuldig hebben gemaakt aan de verkoop van boeken ‘beneden de door uitgevers vastgestelde particuliere prijzen’.
Derhalve werd Juridisch Antiquariaat A. Jongbloed tot nader order uitgesloten van de handelsvereniging, ‘zodat haar níets meer geleverd mag worden’. Leden die dit verbod overtreden, riskeren ‘ernstige straffen’ staat er in de bekendmaking.
A. Jongbloed heeft de zaak met de handelsvereniging vast kunnen schikken, want het antiquariaat heeft nog decennia bestaan. De familie woonde in ieder geval t/m 1942 in de Archimedesstraat, getuige een familiebericht in de Haagsche Courant op 1 mei 1942, dat kond doet van het huwelijk van Geppy Jongbloed uit de Archimedesstraat. De bruidegom, ene F.G.B. Droste, woonde vlak om de hoek in de Galvanistraat.
Abe, Kees en Ab
Andere bronnen vertellen meer over de familie Jongbloed en het antiquariaat. Op de Facebook-pagina van het Leidse Antiquariaat Klikspaan staat een beknopte geschiedenis.
Abe Jongbloed (Sneek 1889 – Den Haag 1958) kwam met zijn gezin in 1913 uit Friesland naar Den Haag. In 1925 begon hij het antiquariaat vanuit zijn woonhuis in de Archimedesstraat. In 1934 kwam zoon K.P. (Kees) in de zaak, die de boekhandel in 1939 verhuisde naar de Laan van Meerdervoort.
Kees breidde de activiteiten van het juridische antiquariaat uit met een algemene boekhandel en een uitgeverij. In 1981 kwam zoon A.K. (Ab) als derde generatie Jongbloed in de zaak. In 1983 verhuisde de boekhandel naar Noordeinde 39, het pand waar nu boekwinkel en café Bookstor gevestigd is.
In 2013 werd boekhandel Jongbloed overgenomen door Swets & Zeitlinger. Met het faillisement van dit bedrijf in 2014 verdween de boekhandel. Het handelsmerk werd overgenomen door MainPress BV, een bedrijf dat een groot aantal online boekhandels beheert. Ooit begonnen achter onze garagedeur leeft het antiquariaat nu voort als jongbloed.nl, ‘de expert in juridische vakliteratuur’.
