Op pad in Nepal met het Cordaid assessment team, vertelden de bewoners van het bergdorp Archale mij een aangrijpend verhaal.
Op 25 april, de dag van de aardbeving, vierden zij een huwelijksfeest. Er waren zo’n 400 mensen in het dorp, het merendeel gasten. Na de huwelijksceremonie werd er net een buffet lunch geserveerd in de open lucht, toen de aardbeving toesloeg om 11:45. In paniek zijn de bewoners en gasten de berg afgerend.
Alle huizen van het dorp zijn ingestort. Ook de school in het dorp ernaast en het lokale gezondheidscentrum liggen in puin. Alleen een recent gebouwd toilethuisje staat nog overeind. Er waren mensen in het huis van de bruidegom om het eten te bereiden. Daarvan hebben er zes het niet overleefd. In het hele dorp zijn vijftien mensen omgekomen.
Toen na een half uur de ergste schokken voorbijwaren, is een groep bewoners, waaronder een jongen met een camera, naar boven gegaan. Ze hebben vijftien doden gevonden en de lijken geborgen masr hebben ook nog mensen uit het puin weten te redden. Er waren drie zwaar gewonden, die door het Nepalese leger met een helicopter naar een ziekenhuis zijn gebracht.
Alles gefilmd
De jongen met de camera, Dil Tamang, heeft alles gefilmd. Dil is student en heeft een Facebookpagina. Hij heeft me gevraagd om zijn camera op te laden om de beelden te kunnen zien – sinds de aardbeving is er in het dorp geen electriciteit.
Dil heeft z’n camera op m’n laptop aangesloten en samen hebben we de beelden bekeken, omringd door dorpelingen die meekeken. Ik heb hen gevraagd of ik de foto’s en de videos mag publiceren.
Het bruidspaar
Met de tolk van het Cordaid team heb ik het bruidspaar geïnterviewd op het puin van hun huis. De bruidegom, Budiman Tamang, is 26 jaar oud. Hij heeft de lagere school afgemaakt en toen nog twee jaar middelbare school gedaan. Hij werkt als ober in een hotel langs de weg van Kathmandu naar China.
De bruid heet Sita Tamang, is 22 jaar oud en is ongeschoold. Ze heeft wel vorig jaar een korte cursus lezen en rekenen voor volwassenen gedaan. Sita doet het huishouden en werkt op het land van de familie. In de meeste families, werken de mannen in de stad of in het buitenland. Het zijn de vrouwen die gewassen als maïs, rijst en mosterdzaad verbouwen in terraslandbouw op de hellingen van de berg.
De eerste zorg van het bruidspaar is nu onderdak. De dorpelingen hebben met houten balken van de ingestorte huizen en metalen dakplaten een gemeenschappelijke leef- en slaapruimte gebouwd. Dat is te doen zolang het droog blijft maar over zes weken komt de moesson, en bovendien willen Budi en Sita een eigen huis.
Een andere zorg is voldoende voedsel. De oogst van maïs is net binnengehaald maar een deel van de voorraden is verloren gegaan. Er is niet genoeg voedsel om de tijd te overbruggen tot de volgende oogst.
Wederopbouw
Cordaid hoopt om snel met de bewoners van Archale en de andere acht dorpen in de gemeente Sipapokhare aan de slag te kunnen gaan. Om te beginnen met noodverzieningen als tentzeilen, dakplaten en voedsel maar ook al zo snel mogelijk met hulp bij de wederopbouw van de school, het gezondheidscentrum en de huizen van de bewoners.
Ons huis in de Archimedesstraat dateert uit 1904 maar de garage kwam er pas in de jaren ‘30. Een kleine geschiedenis van een Haagse boekhandel, die achter onze garagedeur begon.